27/08/2022 - 18/10/2022 : Οχυρό Συγκρότημα Τρουπάκηδων - Μούρτζινων, Παλιά Καρδαμύλη.

Περιοδική έκθεση σύγχρονης τέχνης.

Το οχυρό συγκρότημα του γένους των Τρουπάκηδων - Μούρτζινων στην παλιά Καρδαμύλη συνιστά έναν από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της μανιάτικης χερσονήσου και ένα από τα καλύτερα σωζόμενα του είδους του σε όλη τη Μάνη. Το συγκρότημα, έδρα μιας από τις ισχυρότερες οικογένειες της Μάνης με δυναμικό ρόλο στην Επανάσταση, δεσπόζει σε βραχώδες ύψωμα που επιτρέπει την εποπτεία του μεσσηνιακού κόλπου και της χερσαίας οδού Καλαμάτας –Αρεόπολης και στους χώρους του σήμερα φιλοξενείται ένας από τους σταθμούς του Δικτύου Μουσείων Μάνης. Η ανέγερση των πρώτων κτηρίων του τοποθετείται στα τέλη του 17ου αι., ενώ συνεχείς ανακατασκευές και προσθήκες πραγματοποιούνται έως τις αρχές του 19ου αι. Πλήρως αποκατεστημένο ήδη από το έτος 2015, προσελκύει πλήθος επισκεπτών που γοητεύονται από τα επιμέρους εντυπωσιακά κτήρια που το απαρτίζουν (πολεμόπυργος, ναός Αγίου Σπυρίδωνα, οχυρή κατοικία/οντάς, τρεις αμυντικοί περίβολοι, ελαιοτριβείο κτλ) αλλά και τη γενικότερη ατμόσφαιρα που αποπνέει.

Στο πλαίσιο της ανάδειξης και προβολής του η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας τα τελευταία χρόνια έχει διοργανώσει στους χώρους του αρκετές σημαντικές ατομικές και ομαδικές περιοδικές εκθέσεις και εργαστήρια σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, επιδιώκοντας την ανάπτυξη ενός γόνιμου διαλόγου ανάμεσα στο μνημείο και την σύγχρονη τέχνη, προκειμένου να τίθενται σε διαρκή ενεργοποίηση οι απαραίτητες ζυμώσεις που θα το συνδέουν με το σύγχρονο εικαστικό γίγνεσθαι, προκαλώντας το συνεχές ενδιαφέρον του κοινού. Η πρόταση της εικαστικού κ. Στέλλας Χριστοφή για τη διοργάνωση της περιοδικής έκθεσης/δια-καλλιτεχνικού εγχειρήματος «Η αναβίωση των λίθων» έγινε με χαρά αποδεκτή μιας και ταυτίζεται με την παραπάνω βασική επιδίωξη της Εφορείας και αναδεικνύει τις πολλαπλές όψεις του μανιάτικου συγκροτήματος, προσφέροντας ενδιαφέρουσες εναλλακτικές αναγνώσεις της συνολικής του δυναμικής υπόστασης αλλά και των επιμέρους στοιχείων του. Εκφράζονται θερμότατες ευχαριστίες τόσο στην κ. Χριστοφή όσο και στους υπόλοιπους συμμετέχοντες στην έκθεση, καλλιτέχνες και θεωρητικούς, που εμπνεύστηκαν από τον χώρο δίνοντας του άλλη μία «νέα ζωή» και προσφέροντας στους επισκέπτες μια μοναδική ευκαιρία να αφουγκραστούν τους μεταβυζαντινούς ψιθύρους αλλά και τις δυναμικές εκφάνσεις των επαναστατικών χρόνων μέσα από την καλλιτεχνική τους ματιά.

Δρ. Ευαγγελία Μηλίτση-Κεχαγιά

Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας

Τετάρτη, 3 Αυγούστου 2022

​

Σάββατο, 30 Ιουλίου 2022

​

Ανασκαφή Κάστρου Καλαμάτας

Ολοκληρώθηκε για το 2022 η συστηματική ανασκαφική έρευνα στο Κάστρο Καλαμάτας που διεξήγαγαν από κοινού η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, στο πλαίσιο τριετούς ερευνητικού προγράμματος με τίτλο Αρχαιολογική Έρευνα Κάστρου Καλαμάτας (2021-2023) υπό τη διεύθυνση της Δρος Ιωάννας Σπηλιοπούλου, Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Ιστορίας και Διαχείρισης του Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, και της Δρος Ευαγγελίας Μηλίτση Κεχαγιά, Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας. Στόχος της έρευνας στο Κάστρο Καλαμάτας είναι η διερεύνηση της χρήσης του χώρου του Κάστρου διαχρονικά και μέσω αυτής η συστηματική τεκμηρίωση της ιστορίας της αρχαίας, μεσαιωνικής και νεότερης πόλης των Φαρών-Καλαμάτας. Επιπλέον, η έρευνα έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα αφού απασχολεί φοιτητές του Τμήματος ΙΑΔΠΑ, οι οποίοι εκπαιδεύονται στις μεθόδους και πρακτικές της έρευνας πεδίου.

Την ανασκαφική έρευνα του 2022 επέβλεψαν από πλευράς Πανεπιστημίου Πελοποννήσου η Δρ. Μαρία Ξανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, και η Δρ. Ελένη Ζυμή, Επίκουρη Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας. Στην έρευνα συμμετείχαν δεκαεπτά φοιτητές του Τμήματος ΙΑΔΠΑ. Από πλευράς Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και υπό την επίβλεψη της Δρος Ευαγγελίας Μηλίτση-Κεχαγιά συμμετείχαν ο αρχαιολόγος Δημοσθένης Κοσμόπουλος, ο συντηρητής αρχαιοτήτων Αθανάσιος Κατάκος, ο τοπογράφος-μηχανικός Γιώργος Ηλιόπουλος, η σχεδιάστρια Ουρανία Ανδριανοπούλου, ο σχεδιαστής κ. Αναστάσιος Παπαδόγκωνας και οι εργατοτεχνίτες Σωκράτης Καραγιάννης και Φώτης Γεωργακάς. Η ανασκαφική έρευνα της περιόδου 2022 επικεντρώθηκε στην περιοχή του εσωτερικού περιβόλου του Κάστρου. Εντοπίστηκαν κατασκευές εφαπτόμενες και υποκείμενες της οθωμανικής φάσης του οχυρωματικού περιβόλου, ΝΔ του πλατώματος που καταλάμβανε ο ακρόπυργος του Κάστρου, καθώς και στρώμα καταστροφής ενός οικοδομήματος. Τα ευρήματα περιλαμβάνουν θραύσματα πήλινων και γυάλινων αγγείων σταυροφορικής, βενετικής και οθωμανικής περιόδου και πολυάριθμα σιδερένια καρφιά πιθανόν από τη στερέωση δοκών στέγης.

Εκτός της ανασκαφικής έρευνας πραγματοποιήθηκε από την ΕΦΑ Μεσσηνίας αεροφωτογράφιση και βιντεοσκόπηση του Κάστρου και της ανασκαφής με τηλεκατευθυνόμενο ελικοφόρο (drone), ενώ είναι σε εξέλιξη η δημιουργία βάσης δεδομένων για τα ανασκαφικά ευρήματα, σε συνεργασία με τον Καθηγητή Σπύρο Σκιαδόπουλο και ομάδα φοιτητών του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, καθώς και ιστοσελίδας για τη διάχυση των δράσεων στο ευρύ κοινό. Η ανασκαφική έρευνα προγραμματίζεται να συνεχισθεί κατά το έτος 2023.